Dernek Tüzüğü
Dernek Tüzüğü aşağıda dikkatinize sunulmuştur.
Derneğin Adı ve Merkezi
Madde 1- Derneğin Adı: “DOĞA VARSA HAYAT VAR Derneği” dir. Derneğin merkezi
Bursa’dır.
Dernek, yurt içinde ve yurt dışında şube açabilir.
Derneğin Amacı ve Bu Amacı Gerçekleştirmek İçin Dernekçe Sürdürülecek Çalışma
Konuları ve Biçimleri İle Faaliyet Alanı
Madde 2-Dernek, sivil toplum faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ,çevre
bilincinin halka kazandırılması ve doğada yaşayan canlıların korumasını sağlamak
ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek amacı ile
kurulmuştur.
Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri
1-Faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için araştırmalar yapmak,
2-Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
3- Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman
ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını
duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap ve bülten gibi
yayınlar çıkarmak,
4- Amacın gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her
türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
5- Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve
yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
6- Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin
etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek,
7- Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal
açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek,
8- Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi
için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli
etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden
yararlanmalarını sağlamak,
9- Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak,
satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
10- Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda yurt içinde ve yurt
dışında vakıf kurmak, federasyon kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak,
gerekli izin alınarak derneklerin kurabileceği tesisleri kurmak,
11- Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye
olmak ve bu kuruluşlarla ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,
12- Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek
ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri
saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren
konularda ortak projeler yürütmek,
13- Dernek üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer
mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık
kurmak,
14- Gerekli görülen yerlerde şube ve temsilcilikler açmak,
15- Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda,
diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla
ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak,
16- Amacın gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan ve kanunların yasaklamadığı
her türlü faaliyette bulunmak,
Derneğin Faaliyet Alanı
Dernek, sosyal alanda yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösterir.
Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri
Madde 3- Fiil ehliyetine sahip bulunan ve derneğin amaç ve ilkelerini
benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve Mevzuatın öngördüğü
koşullarını taşıyan her gerçek ve tüzel kişi bu derneğe üye olma hakkına
sahiptir. Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de
yerleşme hakkına sahip olması da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim
kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde
karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul
edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin üyeliğe giriş ücreti 1 TL ve üye aidatı 1 TLdir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim
kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim
kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir.
Derneğin şube sayısı üçten fazla olduğunda dernek merkezinde kayıtlı
bulunanların üyelik kayıtları şubelere aktarılır. Yeni üyelik müracaatları
şubelere yapılır. Üyeliğe kabul ve üyelikten silinme işlemleri şube yönetim
kurulları tarafından yapılır ve en çok otuz gün içinde bir yazıyla Genel Merkeze
bildirilir.
Üyelikten Çıkma
Madde 4-Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına
sahiptir.
Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri
sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını
sona erdirmez.
Üyelikten Çıkarılma
Madde 5-Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller. 1-Dernek tüzüğüne
aykırı davranışlarda bulunmak,
2- Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
3- Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını altı ay içinde ödememek, 4-Dernek
organlarınca verilen kararlara uymamak.
5-Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,
Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde yönetim kurulu kararı ile
üyelikten çıkarılabilir.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek
malvarlığında hak iddia edemez.
Dernek Organları
Madde 6-Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.
1-Genel kurul,
2- Yönetim kurulu,
3- Denetim kurulu,
Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı
Usulü
Madde 7- Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı
üyelerden oluşur. Derneğin şubesinin açılması durumunda ise şube sayısı üçe
kadar genel merkez ve şubelerinde kayıtlı üyelerden; şube sayısı üçten fazla
olması durumunda ise genel merkezdeki kayıtlı üyeler şubelere nakledilerek
şubelerin genel kurullarında seçilen delegelerden oluşur.
Genel kurul;
1- Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
2- Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek
üyelerinden beşte birinin yazılı başvurusu üzerine, yönetim kurulunca olağanüstü
toplantıya çağrılır. Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa;
üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu
toplantıya çağırmakla görevlendirir
Olağan genel kurul, 3 yılda bir, Mayıs ayı içerisinde, yönetim kurulunca
belirlenecek gün, yer ve saatte toplanır.
Çağrı Usulü*
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin
listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az onbeş gün
önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya
derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin
bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek
veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu
çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci
toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile
ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri
bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk
toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci
toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması
zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre
yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Toplantı Usulü*
Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği
ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun
sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda
çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim
kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır
bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik
belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek
görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen
listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı
yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri
tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim
kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan
vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin
divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin
karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda
hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen
konuların gündeme alınması zorunludur.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak
zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy
kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu
başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan
başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak
ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı
bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde
teslim etmekten sorumludur.
Genel Kurulun Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
Madde 8-Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, oylamalar açık olarak
yapılır. Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Gizli oylama yapılacak olması durumunda ise, toplantı başkanı tarafından
mühürlenmiş kağıtlar veya oy pusulaları üyeler tarafından gereği yapıldıktan
sonra içi boş bir kaba atılır ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü
yapılarak sonuç belirlenir.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu
kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya
katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar*
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile
dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya
gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı
yerine geçmez.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 9-Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.
1-Dernek organlarının seçilmesi,
2- Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
3- Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun
ibrası,
4- Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek
kabul edilmesi,
5- Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı
sebeplerle onların görevden alınması,
6- Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen yönetim kurulu
kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,
7- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut
taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
8- Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak
yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
9- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve
üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek
hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk
miktarlarının tespit edilmesi,
10- Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,
11- Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılmasına karar
verilen şube ile ilgili işlemlerin yürütülmesi husunda yönetim kuruluna yetki
verilmesi,
12- Derneğin uluslar arası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve
kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
13- Derneğin vakıf kurması, 14-Derneğin fesih edilmesi,
15- Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
16- Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş
olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,
17- Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine
getirilmesi,
Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 10-Yönetim kurulu beş asıl ve beş yedek üye olarak genel kurulca
seçilir.
Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü
yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üye’yi belirler.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma
olduğu taktirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin
göreve çağrılması mecburidir.
Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.
1- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden birine veya bir üçüncü
kişiye yetki vermek,
2- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait
bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
3- Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul
onayına sunmak,
4- Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır
ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi
yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek, 5-Genel
kurulun verdiği yetki ile şube açmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,
6- Derneğin şubelerinin denetlenmesini sağlamak,
7- Gereli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak, 8-Genel kurulda
alınan kararları uygulamak,
9- Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve
gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek,
toplandığında genel kurula sunmak,
10- Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
11- Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
12- Derneğin amacını gerçekleştirmek için yetkisi dahilinde her çeşit kararı
almak ve uygulamak,
13- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 11-Denetim kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca
seçilir.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma
olduğu taktirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin
göreve çağrılması mecburidir.
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi
için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip
göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun
olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere
göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor
halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
Denetim kurulu, gerektiğinde genel kurulun toplantıya çağrılmasını isteyebilir.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 12-Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.
1-Üye aidatı: Üyelerden alınacak giriş aidatı ve yıllık aidat genel kurul
tarafından belirlenir ve yönetim kurulu tarafından tahsil edilir”
2- Şube ödentisi: Derneğin genel giderlerini karşılamak üzere şubeler tarafından
tahsil edilen üye ödentilerinin %50’si altı ayda bir genel merkeze gönderilir,
3- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve
yardımlar,
4- Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence,
temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan
gelirler,
5- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
6- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış
ve yardımlar,
7- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek
amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
8- Diğer gelirler.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler *
Madde 13-Defter tutma esasları;
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin
Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip
eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda
belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı
esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço
esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa
uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.
a) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki
gibidir:
1- Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere
yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe
giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık
aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
3- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu
deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları
dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak
suretiyle saklanır.
4- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık
ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
5- Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu
belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade
ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
6- Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile
kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların
kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
Alındı Belgesi Kayıt Defteri ile Demirbaş Defterinin tutulması zorunlu değildir.
b) Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1-(a) bendinin 1, 2 ve 3 üncü alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında
defter tutulması durumunda da tutulur.
2-Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli
Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden
yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya
başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu
defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin
ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin
kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi
zorunludur.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık)
(Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir.
Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık),
Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas
alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri*
Madde 14-Gelir ve gider belgeleri;
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı
Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili
halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı
belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi
harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü
maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği
EK-13’te örneği buluna) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler
harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet
teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim
Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak
bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği
bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Bu belgeler; Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil
seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan
yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri
aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya
sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması
zorunludur.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler
Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla,
matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere
kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi
ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı
belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda
Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Yönetim kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi
veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile
tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve
fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da yer alan) “Yetki
Belgesi” dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu
başkanınca onaylanır. Yönetim kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir
tahsil edebilir.
Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak
belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki
belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin
görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi gibi hallerde,
verilmiş olan yetki belgelerinin dernek yönetim kuruluna bir hafta içinde
teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi yönetim kurulu kararı ile her
zaman iptal edilebilir.”
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi;
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri,
harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı
kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak
5 yıl süreyle saklanır.
Beyanname Verilmesi*
Madde 15-, Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider
işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-
21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından
onaylandıktan sonra, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı
tarafından ilgili mülki idare amirliğine verilir.
Bildirim Yükümlülüğü *
Madde 16-Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde,
yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri
içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi
mülki idare amirliğine verilir. Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği
yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin
eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca
imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir
yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir
Taşınmazların Bildirilmesi
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde
(Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak
suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım
alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım
Alma Bildirimi” doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim
şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Değişikliklerin Bildirilmesi
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği
EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul
toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler
Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi”
doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare
amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel
kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde
mülki idare amirliğine bildirilir.
Derneğin İç Denetimi
Madde 17-Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu
tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da
denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim
kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan
kaldırmaz.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi
gerçekleştirilir. Genel kurul veya yönetim kurulu, gerek görülen hallerde
denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.
Derneğin Borçlanma Usulleri
Madde 18-Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek
için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu
borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak
ta yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile
karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte
yapılamaz.
Derneğin Şubelerinin Kuruluşu
Madde 19-Dernek, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube
açabilir. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki verilen en az üç kişilik
kurucular kurulu, Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen şube kuruluş bildirimini
ve gerekli belgeleri, şube açılacak yerin en büyük mülki amirliğine verir.
Şubelerin Görev ve Yetkileri
Madde 20-Şubeler, tüzel kişiliği olamayan, dernek amaç ve hizmet konuları
doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden
doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu dernek iç
örgütüdür.
Şubelerin Organları ve Şubelere Uygulanacak Hükümler
Madde 21- Şubenin organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim
kurulu’dur.
Genel kurul, şubenin kayıtlı üyelerinden oluşur. Yönetim kurulu, beş asıl ve beş
yedek, denetim kurulu ise üç asıl ve üç yedek üye olarak şube genel kurulunca
seçilir.
Bu organların görev ve yetkileri ile bu tüzükte yer alan dernekle ilgili diğer
hükümler, mevzuatın öngördüğü çerçevede şube’de de uygulanır.
Şubelerin Genel Kurullarının Toplanma Zamanı ve Genel Merkez Genel Kurulunda
Nasıl Temsil Edileceği
Madde 22-Şubeler, genel kurul olağan toplantılarını genel merkez genel
kurulu toplantısından en az iki ay önce bitirmek zorundadırlar.
Şubelerin olağan genel kurulu, 3 yılda bir, Eylül ayı içersinde, şube yönetim
kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.
Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı
tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine
bildirmek zorundadırlar.
Şubeler, şube sayısı üçe kadar genel merkez genel kurulunda tüm üyelerin
doğrudan katılımı ile; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise, şubede
kayıtlı her yirmi (20) üye için bir (1), arta kalan üye sayısı 10‘dan fazla ise
bu üyeler içinde bir olmak üzere şube genel kurulunda seçilecek delegeler
aracılığı ile genel merkez genel kuruluna katılma hakkına sahiptir.
Genel merkez genel kuruluna en son şube genel kurulunda seçilen delegeler
katılır. Genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri genel merkez genel
kuruluna katılır, ancak şube adına delege seçilmedikleri sürece oy
kullanamazlar.
Şubelerin yönetim veya denetim kurulunda görevli olanlar genel merkez yönetim
veya denetim kuruluna seçildiklerinde şubedeki görevinden ayrılırlar.
Temsilcilik Açma*
Madde 23-Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini
yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin
adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya
kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir.
Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez. Şubeler temsilcilik
açamazlar.
Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği
Madde 24-Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma ve oy
kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması
sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.
Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam
sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy
kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük
değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Madde 25-Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma ve oy
kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması
sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.
Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam
sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya
katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda
fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının
tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu
işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona
erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde
bütün işlemlerde dernek adının başında “Tasfiye halinde” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi
işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul,
önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler,
alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer
belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır.
Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa
malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması
durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların
ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere
devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu
ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe
devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye
işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek
süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını
müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek
merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya
tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu
üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de
verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Hüküm Eksikliği
Madde 26-Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni
Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili
diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Yönetim Kurulu Üyelerinin;
CANBERK AYKUT Yönetim Kurulu Başkanı
Furkan Bedii ÖZMEN Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Emin ÖNER Yönetim Kurulu Genel Sekreteri
Merve BAŞARIR Yönetim Kurulu Saymanı
ORHAN ELİBOL Yönetim Kurulu Üyesi
Bu tüzük 26 (Yirmialtı) maddeden ibarettir.